Doğru Geri Dönüşüm Nasıl Yapılır?

Geri dönüşüm, kullanılmış olan malzemelerin toplanıp düzenlenerek yeniden kullanılabilir gereçlere dönüştürülmesi işlemidir. Geri dönüşüm sayesinde hem ürünlerin sıfırdan üretildiği aşamadaki enerji tüketimi hem de atık oluşumu azaltılmış olur. Ancak geri dönüştürüldüğünü düşünüp geri dönüşüm kutularına attığımız ürünlerin aslında çoğu geri dönüşüme uygun değil. Bunun nedeni ürünlerin yiyecek artıkları ve sıvılarla kontamine olması veya hiç geri dönüştürülemeyen malzemelerden yapılmış olmasıdır. Doğru geri dönüşümü nasıl yapmamız gerektiğine dair her şeyi bu yazıda sizin için derledik.

Geri Dönüştürülebilir Malzemeler Nelerdir?

Evlerimizde neleri geri dönüşüme göndereceğimizden emin olamayabiliriz. Aşağıda kullanıma yeniden kazandırılabilen ürünlerin bir listesini bulabilirsiniz: (1)

Kağıt ve Kartonlar: Kağıt ve karton atıkların yüzde 70’i geri dönüşüm için kullanılabilir. İşlemin sonucunda bu atıklarından yeni kartonlar, tahıl kutuları, kağıt havlu ve mendiller, yazı kağıtları ve sunta yapılabilir.

Dergiler: Dergiler, parlak bir görünüm için cilalanmış ve kaplanmış kağıttan yapılır. Bu cila, kağıdı çok fazla kirletmediği için dergilerin yüzde 45’i gazete, mendil, yazı kağıdı ve karton yapmak için kullanılabilir.

Gazeteler: Geri dönüştürülen gazetelerle tahıl kutuları, yumurta kartonları, mendil ve yeni gazeteler üretilebilir.

Plastik Olmayan Süt ve Meyve Suyu Kutuları: Süpermarketlerde bulunan meyve suyu ve süt kutuları, poli-kaplamalı karton ve polietilenden yapılır. Bunlar, hidro-hamurlaştırma olarak bilinen bir işlemle dönüştürülür. Bu işlem, polietilen kağıt lifinden ayrılarak hamur haline getirilerek yapılır. Bu işlem sonucunda elde edilen atık elyaf, kağıt havlu gibi ürünlerin yapımında kullanılabilir.

Çelik: En sık geri dönüştürülen malzemelerden birisidir. Teneke kutular, arabalar, ev aletleri, inşaat malzemelerinden elde edilen çelik atıklar, bir elektrik ark ocağında veya bir bazik oksijen fırınında yeniden eritilerek kazanılır.

Polietilen Tereftalat (PET) Plastik Şişeler: Bir başka geri dönüştürülebilir malzeme polietilen tereftalat (PET) plastik şişelerdir. Bunlardan yeni PET kaplar, halı, giysi, koruyucu ambalaj ve inşaat malzemeleri elde edilebilir.

Doğru geri dönüşüm için çöplerimizi kağıt, plastik, cam ve metal atıklar olarak ayırabiliriz. Ayırdıktan sonra kağıt atıkların mavi, plastiklerin sarı, camların yeşil, metallerin ise gri geri dönüşüm kutulara atabiliriz. Bu sayede ürünler, geri dönüşüm için hazırlanmış atık kutularından toplanarak dönüşüm fabrikalarına gönderilir. Makbuzlar, kartonlar, kağıt ve gazeteler, karton içecek kutuları kağıt olarak ayırılabilir. Geri dönüşüm için bu malzemelerin kuru olduğundan emin olmalıyız. Plastik şişeler, poşetler, oyuncaklar ve kaplar da plastik atıklara dahildir. Gerek görürsek bunları çöpe atmadan önce temizleyebiliriz.

Neler Geri Dönüşüm Kutularına Atılmamalı?

Gıda atıklarıyla kontamine olmuş malzemeler, çok fazla sıvıyla temas etmiş kağıt ve kartonlar geri dönüşüme uygun değildir. Nelerin geri dönüştürülemeyeceğinin bir listesini sizler için hazırladık: Pizza kutuları Kullanılmış kağıt havlular ve çocuk bezleri, Kırık seramikler, ampuller ve aynalar Plastik poşetler, streç filmler, Strafor Beton ve alçıpan gibi inşaat malzemeleri Geri dönüşüm kutularının içine yukarıdaki ürünler ve malzemeleri atmamalıyız. Bunlara ek olarak birçok geri dönüştürülebilir malzemenin poşetlenerek geri dönüşüm kutularına atıldığı görülmekte, bu da süreci zorlaştıran faktörlerden birisidir.

Doğru Geri Dönüşüme Katkı Sağlamanın İpuçları

Geri dönüşüm yapmaya karar vererek sürdürülebilir bir yaşamın parçası olmak için ilk adımı attığımızda konuyla ilgili araştırma yaparak işe başlarız. Aşağıdaki ipuçları bu yaşam stilini benimsediğimiz süreçte bize rehberlik edebilir: (2)

Kağıtları Parçalamadan Depolamak: Kağıt parçaları çok küçükse, geri dönüşümü zor olabilir. Küçük kağıt parçalarından dönüştürülen malzemenin kalitesi de düşük olabilir. Bunun yanı sıra kağıdı açık havada bırakmak, ne kadarının dönüştürülebileceğini etkileyebilir. Bu sebeple kağıtları iyi muhafaza ederek, olabildiğince az parçalanmış halde dönüşüme gönderebiliriz.

Plastik Yerine Tekrar Kullanılabilir Çantalar Kullanmak: Haftalık market alışverişinde 10’a yakın plastik torba kullandığımız zamanlar olmuştur. Plastik poşetler, doğaya zarar veren maddelerden elde edilir ve bu poşetlerin sadece %1’i geri dönüştürülebilir. Bunun ana sebeplerinden bir tanesi bir plastik poşetin geri dönüşümünün, yeni bir tane üretmekten daha pahalı olmasıdır. (3) Bir yılda ev alışverişi için 520 plastik plastik poşet harcamak yerine bez çantalara geçebiliriz.

Cam Kavanozları ve Kapakları Evimizde Geri Dönüştürebiliriz: Plastik saklama kaplarını kullanmak yerine cam kavanozları tercih edebiliriz. Böylece dönüşümün bir adımını evde gerçekleştirmiş oluruz.

Elektronikleri Geri Dönüştürmeyi Unutmayın: Elektronik cihazlarınız bozulduğunda onları çöpe atmamalısınız. Markayla görüşüp, üreticilerinden nasıl geri dönüştürülebileceği hakkında bilgi alabilirsiniz.

Geri Dönüşüm Sembolleri

Neyin geri dönüştürülebileceğini öğrendik. Ancak, elimizde hala geri dönüşüme uygun olup olmadığından emin olmadığımız materyaller varsa bu materyallerin üzerinde yer alan sembollerden faydalanabiliriz. Örneğin standart plastik poşetler geri dönüştürülemez dedik. Fakat, son dönemler birçok poşet sıfır atık işaretiyle piyasaya sürülüyor. Bu sembole sahip olan poşetlerin normal plastik poşetlerden farklı olarak doğada yok olabilir maddelerden üretildiğini ya da geri dönüşüme uygun olduğunu anlıyoruz. “Peki başka ne gibi semboller var?” diyorsanız, geri dönüşüm sembollerinden bazıları şöyle: (4)

Mobius Döngüsü: Birbirini takip eden üç ok şeklindeki bu sembol, ürünün geri dönüşüme uygun olduğunu gösterir.

Yeşil Nokta: Yeşil bir daire içindeki iki okla sembolize edilen bu işaret, mobius döngü ile karıştırılsa da ambalajın aslında geri dönüştürülebileceğini göstermez. Sadece, ambalajı üreten firmanın geri dönüşüme mali olarak destek verdiğini ifade eder.

Geri dönüşüm yapmak sürdürülebilirlik açısından önemli bir yere sahip olmakla birlikte asıl çözüm tüketim alışkanlıklarımızdan kaynaklı olarak hızlıca büyüyen atık oluşumunu azaltmak. Plastik ürünleri kullanmak yerine doğa dostu malzemeleri tercih ederek sürdürülebilir yaşam ve dönüşüme katkı sağlayabiliriz.

Kaynaklar

https://www.wm.com/thinkgreen/recycle-products/paper-

https://www.freewayinsurance.com/blog/uncategorized/10-ways-to-recycle-and-go-green/

https://ekolojist.net/geri-donusume-girmeyen-maddeler-nelerdir/